آهنگ زمان در فلسفه حیات برگسن

Authors

علی فتح طاهری

استادیار گروه فلسفة دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

abstract

یکی از مسائل مهم تاریخ فلسفه مسئله زمان است. فیلسوفان زیادی به این مسئله پرداخته اند، ولی بدون تردید در روزگار ما برگسن نخستین فیلسوفی است که زمان را به جد مورد بررسی قرار داده است، به طوری که فلسفه او را به حق می توان فلسفه زمان نامید. او اساس فلسفه خود، و نقطه آغازین و پایانی آن را شهود زمان و به عبارت دقیق تر شهود دیرند می داند. مطابق سنت دوئالیستی برگسن در خصوص زمان می توان به دو رویکرد اشاره کرد: رویکرد متافیزیکی و رویکرد معرفت شناختی. مؤلف این نوشتار با تأکید بر رویکرد اول می کوشد تا حقیقت زمان را روشن سازد، اگرچه به نظر می رسد بیان حقیقت زمان در قالب مفاهیم ممکن نیست و با ماهیت تفکر برگسن منافات دارد، زیرا با آوردن زمان در چنگال مفاهیم دیمومت و استمرار را که ذاتی آن است از آن می ستانیم. به طور کلی برگسن در خصوص زمان دو نکته سلبی و ایجابی را شرح می دهد؛ نکته سلبی این که زمان، مفهومی مستقل نیست، و اگرچه میان او و مکان فرق گذاشته می شود ولی درواقع با مکان یکی است. نکته ایجابی این که زمان امری روحی و روانی است که برگسن آن را دیرند می نامد. به این معنا زمان واقعیتی است مستقل، و درواقع اصل و اساس هر واقعیتی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آهنگ زمان در فلسفة حیات برگسن

یکی از مسائل مهم تاریخ فلسفه مسئلة زمان است. فیلسوفان زیادی به این مسئله پرداخته‌اند، ولی بدون تردید در روزگار ما برگسن نخستین فیلسوفی است که زمان را به جد مورد بررسی قرار داده است، به طوری که فلسفة او را به حق می‌توان فلسفة زمان نامید. او اساس فلسفة خود، و نقطة آغازین و پایانی آن را شهود زمان و به عبارت دقیق‌تر شهود دیرند می‌داند. مطابق سنت دوئالیستی برگسن در خصوص زمان می‌توان به دو رویکرد اش...

full text

آهنگ زمان در فلسفة حیات برگسن

یکی از مسائل مهم تاریخ فلسفه مسئلة زمان است. فیلسوفان زیادی به این مسئله پرداخته اند، ولی بدون تردید در روزگار ما برگسن نخستین فیلسوفی است که زمان را به جد مورد بررسی قرار داده است، به طوری که فلسفة او را به حق می توان فلسفة زمان نامید. او اساس فلسفة خود، و نقطة آغازین و پایانی آن را شهود زمان و به عبارت دقیق تر شهود دیرند می داند. مطابق سنت دوئالیستی برگسن در خصوص زمان می توان به دو رویکرد اش...

full text

بررسی زمان در آراء برگسن

زمان از محوری ترین مسایل در فلسفه برگسن است، دید برگسن به زمان برخلاف سنت رایج قرن بیستم است. اصلی ترین مساله در فلسفه برگسن، تمایزی است که او میان زمان موجود در تئوری های علمی و زمانی که ما آن را به طور مستقیم به تجربه در می آوریم، قائل می شود. زمان تئوری های علمی درواقع، زمان ریاضیات است که به وسیله ساعت اندازه گیری و نشان داده می شود که زمان فضایی و کمّی است، به عبارتی این زمان، زمان قراردادی...

آهنگ لغزش چپگرد گسل چوپانان در زمان کواترنری (پلیستوسن)

منطقه مورد مطالعه در خرد قاره ی ایران مرکزی، بلوک یزد، زیر زون انارک- خور و در حاشیه گسل بزرگ کویر قرار دارد. گسل چوپانان از شاخه‌های فرعی گسل بزرگ کویر است که به عنوان گسل اصلی منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. به دلیل کافی نبودن داده‌های زمین لرزه‌های دستگاهی بزرگ بر روی گسل جنبای چوپانان، بررسی توان لرزه‌ای این گسل، بر اساس کاتالوگ زمین لرزه‌ای غیرممکن می‌باشد. در این پژوهش، با توجه به...

full text

واکاوی مفهوم حیات در زیست‌شناسی و فلسفه صدرایی

چیستی مفهوم حیات، از دیرباز، توجه فیلسوفان و دانش‌مندان را به خود جلب کرده است. زیست‌شناسی یکی از علومی است که با مفهوم حیات ارتباط نزدیکی دارد. زیست‌شناسی، برای دست‌یابی به مفهوم حیات، از دو رویکرد فهرست‌محور و دانش‌‌محور بهره می‌برد. در رویکرد فهرست‌محور ـ با پذیرش تمایز قاطع بین موجود زنده از غیرزنده ـ فهرست‌های متفاوتی از ویژگی‌های موجودات زنده عرضه می‌گردد. در رویکرد دانش‌محور که روش مناسب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
غرب شناسی بنیادی

جلد ۴، شماره ۲، صفحات ۱۳۱-۱۵۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023